Bakan Soylu: "Geçmişte yaşanan travmayı istismar edenler var"

Düzce'de meydana gelen ve bir çok vilayette hissedilen zelzelenin akabinde İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, bölgedeki çalışmalarını sürdürüyor ...

Düzce’de meydana gelen ve bir çok vilayette hissedilen zelzelenin akabinde İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, bölgedeki çalışmalarını sürdürüyor. Bakan Soylu, Düzce Valiliği’nde gerçekleştirilen uyum toplantısına katılarak, son durum hakkında yetkililerden bilgi aldı. Toplantının akabinde basın mensuplarının karşısına geçen Bakan Soylu, Düzce’nin 1999 zelzelesinde yaşadığı travmanın birtakım bireyler tarafından istismar edildiğini vurguladı.

“Bunların tamamı palavra ve korkutmaya dayalı ahlaksızlıktır”

İHA'nın haberine nazaran; devletin bütün kademeleri olarak bu süreci daima birlikte yürütmeye çalıştıklarını kaydeden İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, “Düzce’de farklı bir durum kelam konusu. Biz bir çok afet görüyoruz. Sarsıntı, sel, yangın, her bir afetin kendine ilişkin farklı bir yapısı var. Düzce’de 17 Ağustos sarsıntısından sonra yaşanan 12 Kasım sarsıntısının ortaya koyduğu travma maalesef şimdi geçmiş değil. benim 3-4 gündür gördüğüm tablo bu. Yani 5.9 büyüklüğündeki bir sarsıntıdan sonra yeni bir zelzele olacak mı diye bir tasa Düzceli hemşehrilerimizde var. Ben bunu açıkça söylemek istiyorum; buraya geldiğimde bu türlü bir tasayla karşılaşabileceğimi düşünüyor değildim. Ancak Düzceli hemşehrilerimle karşılaştığımda bunun çok yüksek bir his olduğunu anlıyorum. Bu duyguyu istismar edenler var. Bilhassa 28 Kasım’da, 2 Aralık’ta sarsıntı olacağını ve bunun da yetkililer tarafından daima olarak tabir edildiğini ortaya koyanlar var. Geçmişte yaşanan bu yoğun hissin ve travmanın tesirini istismar edenler var. Bunu da burada yaşıyor ve görüyoruz. Hiçbir yetkili 28 Kasım’da ve 2 Aralık’ta sarsıntı olabilecek üzere bir dezenformasyon diyebileceğim bir kelamı paylaşmaz, çok gerçek bir iş değil. İnsanlarımızı korkutmanın bir manası yok. Bu büsbütün dayanaksız ve mesnetsiz bir dedikodudur. Bu türlü bir şey kelam konusu değil. Düzce’nin yaşamış olduğu geçmiş devirlerdeki sarsıntının üzerinden Düzceli hemşehrilerimizi korkutmaya, bu türlü bir palavrası hemşehrilerimizin ortasında yaymaya çalışmaya temel itibariyle gerek yok. Bunu yaşadığım için, bilhassa öğlenden sonra gittiğim bir çok yerde dinlediğim için söylemek zarureti hissettim. Bunların tamamı palavra ve korkutmaya dayalı ahlaksızlıktır” dedi.

"Toplamda 9bin 446 konut hasar gördü"

Vatandaşların ,özellikle çocukların ve yaşlıların meskenlerine girmekten korktuklarını aktaran Bakan Soylu, “Bu endişeyi da üzerimizden atmamız lazım. Bunun için çok süratli hareket ediyoruz. Gerek ziyan tespitleri olsun gerekse hasar tespitleri olsun tahminen de bugüne kadar gördüğüm en süratli davranışı ortaya koymaya çalışıyoruz. Burada Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızın çok değerli bakan yardımcıları var, genel müdürleri var, onlar da teknik olarak bu bahiste önemli bir uğraş ve davranış içerisindeler. Burada hasar tespitleri konusunda şu ana kadar toplam 23 bin 916 bina tarandı. 66 bin 726 bağımsız kısım, 56 bin 266 konut tarandı ve 4 bin 990’da ticarethane ve 596 ahır tarandı. Acil yıkık 25, ağır hasarlı 263 bina, orta hasarlı yok. Bağımsız kısım olarak da 478 ağır hasarlı ve acil yıkık bağımsız kısım var. Bunlar tespit edildi. Bunlar yıkılacaklar. Buraya girmek de mümkün değil. Onlardan eşyaları alınması gerekenleri aldırıyoruz. Konut olarak da 369 konut acil yıkık ve ağır hasarlı var. Ağır hasarlı ve acil yıkık binalar yıkılacaklar. Yıkmaya başladık. Az hasarlı ise 2bin 548 bina var. Toplamda 9bin 446 konut hasar gördü. Az hasarlı derken de burada Düzceli vatandaşlarımı aydınlatmam gerekir; az hasarlı yapısal bir sorun değildir. Boya, sıva çatlağı, kırık, dökük üzere binanın kendi yapısal sürecinde olmayan ve onu sarsıntıya karşı dayanıksız hale getirebilecek bir yapısal sorun değildir. 44 bin 71 de hasarsız konut var. Bu dairelere vatandaşlar girebilirler, oturabilirler. Biz ağır hasarlılara vatandaşları sokmuyoruz. Dün ve bugün çok önemli çadır talepleri geldi. Gücümüz yettiğince bunların tamamını karşılamaya çalışıyoruz. Bunun da biraz evvel bahsettiğim histen kaynaklandığını düşünüyoruz. Sanki ikinci bir zelzele olacak mı tasasından kaynaklandığını düşünüyoruz. ‘Ben korkuyorum, benim konutuma tekrar tespitte bulunur musunuz?’ diyen vatandaşımızın konutuna tekrar tespitte bulunuruz” diye konuştu.

"Hiçbir çocuğumuzu tespitini yapmadığımız bir binaya sokmayacağız"

Tüm eğitim kurumlarında, bilhassa kamuda tespitlerin yapılmaya devam ettiğini lisana getiren Bakan Soylu, “Hiçbir çocuğumuzu tespitini yapmadığımız bir binaya sokmayacağız. Özel okullar yahut kamudaki okullar 1 hafta tatil oldu. Bunun en büyük sebeplerinden bir tanesi çocuklarımızın kapalı bir yere girmek istememesinden kaynaklanıyor. Bu duyguyu da onlardan aldık. 5 okulda eğitim - öğretime orta verildi. Onlarda bulunan öğrencilerin de öteki okullara nakli kelam konusu. 2 sorun bir ortaya gelince de okulların 1 hafta tatil olması hususu ortaya çıktı. Şu ana kadar eşya hasarı konusunda 7 bin 143 talep geldi. bunların da 5 bin 934’üne gidilmiş oldu. Bu da aslında 90 saat içerisinde çok iyi bir sonuç. Şu ana kadar 2 bin çadır kuruldu. Ağır hasarlı binalarda yaşayan ve konteynır isteyenlerin hepsine konteynırlar verildi. Gençlik merkezleri ve yurtlar gerekse spor salonları hala bu hususta hizmet vermeye devam ediyorlar” biçiminde konuştu.

“O alandaki güç boşalmış oldu”

AFAD bünyesinde çalışan Sarsıntı ve Risk Azaltma Genel Müdürü Orhan Tatar ise “İlk günden bugüne kadar 317 tane artçı sarsıntı meydana geldi. Bunun yaklaşık 150 tanesi birinci günde meydana geldi. Şuanda yaklaşık 4 saat sonra 5. güne gireceğiz. Bugün olan artçı sarsıntı sayısı 24, münasebetiyle baktığımız vakit birinci gün 150 dördüncü günden beşinci güne geçtiğimizde de şuana 24 tane artçı sarsıntı meydana gelmiş. Buda şu manaya geliyor her bir saate bir, tahminen birinde altında olacak bir sarsıntı var. Bunun manası şudur; bilhassa birinci günden bu güne kadar kara dere fayı diye isimlendirdiğimiz yaklaşık 35 kilometre uzunluğundaki fayın en kuzey doğuda kalan 10 kilometrelik güç açığa çıkmış durumda oldu bu zelzelelerle bir arada. Münasebetiyle bugüne kadar olan artçı sarsıntılarda bunun boşaldığı manasına geliyor. Bilhassa 17 Ağustos 1999 sarsıntısında bizim kara dere fayı diye isimlendirdiğimiz yani Gölyaka’nın kuzeyinden geçen ve en kuzey doğusunda Yayakbaşı’nda son bulan bu 5.9 büyüklüğündeki zelzelenin de çabucak hemen merkez üssü olan o bölgede yaklaşık 10 kilometrelik bir kısım kırılmamış, içindeki enerjiyi boşaltmamıştı 17 Ağustos sarsıntısından sonra bu son sarsıntıda ise o alandaki güç boşalmış oldu. Şuana kadarki artçı zelzelelerin dağılımına baktığımızda bizim görüşümüzü doğruluyor. Büsbütün Gölyaka’nın kuzeyinde Düzce ovasında ağırlaşmış durumda” tabirlerini kullandı.

"5 büyüklüğünde zelzele üretebilecek yaklaşık 500 faal fay var"

Meydana gelen zelzelenin ivme pahasının epeyce yüksek olduğunu kaydeden Tatar, “592 bedelinde bir ivmesi var, 82 tane ivme istasyonumuzun ölçtüğü bedel bu ve bunun dışında 62 tane hızölçer diye isimlendirdiğimiz istasyonumuz ölçtü. Hasebiyle bu mevzuda rastgele bir düşünce yok. Şiddet hissetmemizdeki bedeli de şu; bu sarsıntının derinliği 6.8 kilometre civarında buna karşı 12 Kasım ve 17 Ağustos sarsıntıları nereden baksanız bunun iki katı derinlikte olan bir sarsıntıydı ve bu durum etkiyi biraz daha arttırmıştı. Jeolojik olarak baktığınızda bölgedeki taban yapısıyla biraz daha kuzeye yahut güneye gittiğinizde yer yapısı biraz farklı. Bakanımız konuşurken dahi Marmaris’te 4.4 büyüklüğünde zelzele meydana geldi yani Türkiye’de bu tıp sarsıntılar epey olağan Türkiye’nin rastgele bir yerinde 4 buçuk ve 5 büyüklüğünde sarsıntı ürete bilecek potansiyelde yaklaşık 500 etkin fay var. Bu fayların her birinin zelzele tekrarlama aralıkları farklıdır. Her biri belirli periyottan sonra belirli bir büyüklükte zelzele üretebilir. Etrafımızda öteki faylarda var ancak şunu söyleye bilirim; bugün 5.9 büyüklüğünde zelzelesi üreten fayın üzerinde rastgele bir güç kalmadı. Burada yalnızca önümüzdeki haftalarda yahut devirlerde birkaç hafta sürebilir gitgide sayısı azalacak halde bu olabilir. Lakin en azından vatandaşın hissedebileceği biçimde artçı sarsıntılar meydana gelebilir buda vatandaşlarımızı kaygılandırmasın ama şu gerçeği de unutmamak gerekiyor; Türkiye bir zelzele bölgesi ülkemizin her bölgesinde bugün 5 ve üzeri büyüklükte sarsıntı üretebilecek faylar var. Yapacağımız da bu durumda kendimizi, kentlerimiz daha dirençli hale getirerek farkındalığımızı arttırmak gerekiyor” tabirlerine yer verdi.