Reuters'tan Türkiye ve NATO analizi
Ankara'nın Helsinki ve Stockholm'ün katılımına ilişkin net tavrı, uluslararası medyada gündemin ilk sıralarını meşgul etmeyi sürdürüyor. İki ülkenin NATO'ya katılımının yıllar sürebileceği belirtildi.
İki İskandinav ülkesi Finlandiya ve İsveç, Rusya-Ukrayna Savaşı'ndan sonra NATO'ya katılmayı bekliyor.
Türkiye ise iadesini istediği isimler konusunda adım atılmasını talep ediyor.
"Türkiye'nin engeliyle karşılaştılar"
Reuters, iki ülkenin hızla NATO'ya katılma umudunun, askeri ittifaka katılım konusunda veto yetkisine sahip olan Türkiye'nin engeliyle karşılaştığını yazdı.
Üç ülkenin, geçen haziran ayında Madrid'de nasıl ilerleyecekleri konusunda anlaşmaya vardığı, ancak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, özellikle İsveç'in verdiği sözleri tutmadığını söylediği vurgulandı:
"Erdoğan, müzakereleri süresiz olarak erteledi"
Erdoğan, bu hafta üyelik müzakerelerini süresiz olarak erteledi. NATO'nun 30 üyesinden yalnızca Türkiye ve Macaristan parlamentoları, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden sonra güvenliklerinden endişe duyan İsveç ve Finlandiya'nın üyeliğini henüz onaylamadı.
"İsveç mahkemeleri, bazı sınır dışı edilmeleri engelledi"
İsveç'in PKK'lıları barındırdığı belirtilerek, örgütün Ankara, Stockholm, Washington ve Avrupa tarafından terör örgütü olarak tanımlandığı hatırlatıldı.
Türkiye'nin, Stockholm ve Helsinki'nin PKK'ya ve 2016'daki darbe girişiminden sorumlu tuttuğu FETÖ'ye karşı daha sert bir tavır almasını istediği kaydedildi:
Madrid'de Finlandiya ve İsveç, şüpheli militanların iadesi ve sınır dışı edilmesi konusundaki çalışmaların yoğunlaştırılması da dahil olmak üzere terörle mücadele için daha fazla çalışmaya karar verdi. Ancak İsveç mahkemeleri, bazı sınır dışı edilmeleri engelledi. İsveç ile Türkiye arasındaki gerilim, Ankara'nın nefret suçu olarak nitelendirdiği, ancak İsveç'in ifade özgürlüğü yasalarının kapsamına girdiği Stockholm'deki protestolarla arttı.
"Finlandiya, İsveç olmadan katılabilir"
Finlandiya ve İsveç'in, Rusya'ya bölgesel yakınlıkları nedeniyle NATO şemsiyesi altında güvende olacaklarını düşündüğü ifade edildi. "Finlandiya, İsveç olmadan NATO'ya katılabilir mi?" sorusuna şu yanıt verildi:
Teknik olarak evet. Ancak İsveç üzerinden stratejik kara erişimi olmadan Finlandiya'yı savunmak NATO için zor olur. İsveç ve Finlandiya birlikte ilerlemek istiyor, ancak Türkiye'nin öfkesi ağırlıklı olarak İsveç'e yönelik olduğu için Finlandiya'nın süreçle ilgili sabrı taşabilir. Finlandiya Dışişleri Bakanı, İsveç'in üyeliği Türkiye tarafından kalıcı olarak bloke edilirse farklı bir yol düşüneceklerini söyledi.
"Türkiye, stratejik müttefik"
"NATO, Türkiye'yi ittifaktan çıkarıp, İsveç ve Finlandiya'nın katılmasına izin verebilir mi?" sorusunun cevabında ise şunlar aktarıldı:
NATO'nun kuruluş belgesinde üyelerin askıya alınması veya ihraç edilmesi için resmi bir mekanizma yok. Türkiye, hayati bir stratejik müttefik olarak kabul ediliyor.
Gözden Kaçmasın"Anlaşmanın tam olarak uygulanması yıllar sürebilir"
Analistlerin, katılım sürecinin en azından Türkiye'deki seçimler sona erene kadar askıda kalmasını beklediği aktarıldı. Sonrasında bile ilerleme yavaş olabileceği, Madrid anlaşmasının tam olarak uygulanmasının yıllar alabileceğinin altı çizildi.
"Türkiye'nin endişeleri kolayca giderilemeyecek"
Ayrıca İsveç'in, Türkiye'nin bazı taleplerinin karşılanmasının imkansız olduğunu söylediği anımsatıldı:
Türkiye'nin ulusal güvenlik endişeleri kolayca giderilemeyecek. İsveç ve Finlandiya'nın gelişmeleri etkileme yeteneği düşük. Ancak İsveç, Finlandiya ve NATO, uzun bir süreçten kaçınmak istiyor.