Son elli yılda ilaç kullanımı arttı
Son elli yıl içinde evvelce tedavisi mümkün olmayan pek çok hastalık için çok sayıda ilaç kullanılmaya başlandı. Lakin sigara, alkol, gerilim ...
Son elli yıl içinde evvelce tedavisi mümkün olmayan pek çok hastalık için çok sayıda ilaç kullanılmaya başlandı. Lakin sigara, alkol, gerilim üzere faktörlerin yanı sıra yanlış teşhis ve tüketici bilinçsizsizliğinin de ilaç kullanımını artırdığını belirten Dr. Öğr. Üyesi Sultan Mehtap Büyüker, gereksiz ilaç tüketiminin engellenmesi için kurumlar tarafından ‘Akılcı İlaç Kullanımı’ üzere tedbirler alındığını söz etti. Büyüker, reçetelerin okunamaması ve anlaşılamamasının ilaç kullanımında hastalara ziyan verdiğini vurgulayarak sağlık okuryazarlığının ehemmiyetine dikkat çekti.
İSTANBUL (İGFA) - Üsküdar Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Eczane Hizmetleri Program Lideri Dr. Öğr. Üyesi Sultan Mehtap Büyüker; ilaç tüketimini artıran faktörler, akılcı ilaç kullanımının kıymeti ve eczane hizmetleri hakkında değerlendirmelerini paylaştı.
İçinde yaşadığımız yüzyılda ilaç kullanımının sağlık hizmetleri sunumunun vazgeçilmez bir modülü haline geldiğini vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Sultan Mehtap Büyüker, “Tıbbi tedavi yollarındaki gelişmeler ve ilaç ihtilali sayesinde geniş halk kitlelerinin sağlık hizmetlerinden yararlanması, ilaçlara olan talebi ve münasebetiyle ilaç tüketimini de süratle artırdı. Ayrıyeten etraf kirliliği, sigara, alkol, sıhhate ziyanlı besin unsuru tüketiminin artması ve gerilim üzere birçok olumsuz faktör yeni hastalıkların ortaya çıkmasını kolaylaştırırken bu durum da tüketim artışını tetikledi. İlaç tüketimini artıran başka değerli bir faktörün ise ilaçların gereksiz kullanımı olduğunu söyleyebiliriz. Bunun sebepleri ortasında yanlış teşhis, çok uluslu ilaç şirketlerinin pazarlama stratejileri, reklam, reçetesiz ilaç kullanımı, tüketicinin bilinçsizliği, etik olmayan bağlantılar ve ilaçların hastalar tarafından bitinceye kadar kullanılmaması üzere faktörler yer alıyor.” dedi.
Akılcı ilaç kullanımı yaygınlaştırılmaya çalışılıyor
İlaç harcamalarındaki artışın kurumları çeşitli tedbirler almaya yönlendirdiğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Sultan Mehtap Büyüker, “Bu tedbirler ortasında gereksiz ilaç tüketiminin engellenmesi, tedavi dozlarının müddetinin kısaltılması, değerli ve uzun mühlet kullanılan ilaçların kurum eczanelerinden verilmesi, katkı hisselerinin arttırılması, fiyat ayarlamaları, referans ilaç uygulaması, jenerik ilaç kullanımı ve akılcı ilaç kullanımı (AİK) üzere uygulamalar yer alıyor. Bu uygulamalardan en kıymetlisi ise akılcı ilaç kullanımının yaygınlaştırılmasıdır.” tabirlerini kullandı.
Son elli yıl içinde ilaç kullanımı arttı
Dr. Öğr. Üyesi Sultan Mehtap Büyüker, son elli yıl içinde evvelce tedavisi mümkün olmayan pek çok hastalık için çok sayıda ilaç kullanılmaya başlandığını söyledi ve kelamlarına şöyle devam etti: “Bu ilaçların daha tesirli ve inançlı olan yeni tiplerinin daima olarak geliştirilmesi, hastalığın ve hastanın durumuna nazaran ilacın akılcı ve gerçek bir formda seçiminin gereğini ve kıymetini gündeme getiriyor. Akılcı ilaç kullanımı, bir hastalığın önlenmesi, denetim altına alınması yahut tedavi edilmesi için yanlışsız ilacın gereken vakitte, gerektiği ölçüde ve uygun fiyatla kullanılmasıdır. Akılcı ilaç kullanımı ucuz ya da indirimli ilaç kullanımı manasına gelmez. Akılcı ilaç kullanımı süreci, hastanın sorununun dikkatlice tanımlanması, tedavi emellerinin belirlenmesi ve değişik seçenekler içinden aktifliği kanıtlanmış ve muteber bir tedavinin seçilmesi, sonra da uygun bir reçete yazıp hastaya açık bilgiler ve talimatlar verilerek tedaviye başlanması, tedavinin sonuçlarının izlenmesi ve değerlendirilmesini kapsayan bir yaklaşımı gerektiriyor. Akılcı olmayan ilaç kullanımı denildiğinde ise endikasyon yokken ilaç kullanımı, yanlış ilaç ve tedavi seçimi, tesiri kuşkulu ilaçların kullanımı, ulaşılabilir, inançlı ve tesirli ilaç sağlanmasında yetersizlik, gerçek ilacı yanlış doz, mühlet ve formda kullanma yaklaşımlarından bahsedilebilir.”
Reçeteleri anlayamamak hastalara ziyan veriyor
İlaç kullanımında hastalara ziyan veren bir öbür nedenin ise reçetelerin okunabilme ve anlaşılma sorunu olduğunu tabir eden Dr. Öğr. Üyesi Sultan Mehtap Büyüker, “İlaç kullanıcıları, doktorun reçete ettiği ilaçları akılcı ilaç kullanımında temel yaklaşımları yerine getirdiği oranda yararını görecektir. İlaç kullanıcılarının ilacın koruma edilmesinden teminine kadar birçok ögesi bilmeleri gerekiyor. Bu unsuların bilinmesi sağlık okuryazarlığının değerli bir kısmını oluşturuyor. Sağlık okuryazarlığı, kaliteli, tesirli ve inançlı bir sağlık hizmeti sunulmasında bireylerin rahatsızlıklarını hakikat tabir edebilmelerini, sağlık çalışanları ile tesirli bağlantı kurabilmelerini, tıbbı teklif ve tedavi yönergelerini anlayıp uygulayabilmelerini geliştirip destekliyor. Akılcı ilaç kullanımı ile sağlık okuryazarlığı, sıhhatin geliştirilmesine elbet tesiri olan ve ortalarında organik bağ ile bir birini tamamlayan iki değerli ögedir. İlaç fakat hakikat kullanıldığı sürece tesirlidir. İlaç kullanıcılarının gerçek ilacı, gerçek vakitte, yanlışsız ölçüde, gerçek halde kullanmaları ve koruma edebilmeleri için sağlık okuryazarlığına sahip olmaları gerekiyor.” diye konuştu.
Eczacının nezareti ve kontrolünde çalışıyorlar
Eczane Teknik Hizmetleri Elemanının eczacının nezareti, kontrol ve sorumluluğunda olduğunu belirten Dr. Öğr. Üyesi Sultan Mehtap Büyüker, “Eczane Teknik Hizmetleri Elemanı, hasta ve danışanların gereksinimlerinin yahut reçetesinin karşılanması, ilaç tedariğine ait uygulamalar, hasta kayıt süreçleri, stok denetimi ve depolama, fatura süreçleri ile eczanenin işleyiş ve tertibine yönelik süreçleri, ilgili mevzuat ve tanımlanmış misyon talimatlarına uygun olarak yapma ve bu faaliyetleri yürüten takımları yönetme bilgi ve maharetine sahip nitelikli kişidir.” dedi.