Evlenirken, Boşanma aşamasına Gelen ilişkimiz hakkında kafa yorduğumuzun yarısı kadar düşünsek belki de pek çok ilişki çok daha iyi temellerle başlayabilir. Gününüzde pek çok evlilik aşk ve sevgiyle başlasa da her evlilik ne yazık ki her zaman masallardaki gibi sürmüyor ve günün birinde boşanma gibi bir gerçekle karşı karşıya kalabiliyoruz. (*) Üstelik toksik ilişkilerde ebeveynlik de toksik hale gelebiliyor. Boşanmalar, çocuk olsun ya da olmasın eşlerin birbirini yıprattığı bir sürece dönüşüyor. Peki boşanmayı nasıl yönetebilirsiniz ve boşanmada tek tarafın çabası yeter mi?
Annenin ya da babanın kendi çocuğunun ne olursa olsun yanında olmasını, ebeveynlik görevini her koşulda yerine getirmesini bekleriz ama narsistik kişilik bozukluğu olan bireyler öyle düşünmüyor, daha doğrusu bunu hissetmiyor. Eğer taraflardan biri narsistik kişilik bozukluğuna sahipse ve özellikle de güçlü olan taraftaysa, evliliklerde boşanma aşamasına gelen eşi zorlu bir yolculuk bekliyor.
Uzman Psikolog Ziya Ünlütürk, narsistik kişilerin sadece eşine kızgınlığı yüzünden dahi Ayrılık sonrası çocuklarına gerekli maddi ve manevi desteği vermeyebileceğini; eşi için “burnu sürtsün” diyerek anneliğini ve babalığını bir kenara atabileceğini belirtiyor.
Bu anlamda narsistik kişilik bozukluğu olan kişilerin evlilik bitince ebeveynliğin de bittiğini düşünebileceğini veya sırf eşinin canını acıtmak için çocuklarını araç olarak kullanabileceğini hesaba katmak gerektiğinin altını çiziyor.
Uzm. Psk. Ünlütürk, “Zira bu kişilik yapısındaki ebeveynlerin yapabileceklerini göz ardı etmek yapacağımız en büyük hatalardan biri” diyor. Peki bu insanları ilişkide nasıl tanırız? Boşanmada toksik ebeveynler ne tür davranışlar gösteriyor?
“Hani Ayrılıklar da Sevdaya Dahildi?” kitabının yazarı Uzman Psikolog Ziya Ünlütürk’ten Pudra.com okurları için boşanmada toksik ebeveyn davranışını gösteren özellikleri, onları nasıl tanıyabileceğimizi öğrenmek istedik.
Ünlütürk de Pudra.com için boşanmada toksik ebeveynliğin 14 özelliğini açıkladı.
TOKSİK EBEVEYNİ ANLAMANIN YOLLARI
1. Tartışma anlarında sizin en zayıf yanınıza saldırıyorsa
Tartışma anlarında sizin zayıf yanlarınıza saldıran bir partner, tartışmalarınızı bir savaş olarak görüyordur ve tamamen kazanma odaklı olduğu için kırılmanızı dert etmez. Daha büyük bir savaşla karşılaştığında bu kişi daha büyük silahlarını çıkaracaktır. Yani bir boşanma durumunda “en zayıf yanınız” olarak gördüğü çocuklarınızı aleyhinize kullanacaktır.
2. Tartışma anlarında sizin özellerinizi kendi lehine kullanıyorsa
Bu madde de partnerinizin “savaşta her şey mübah” tavrını gösteriyor. Basit bir tartışmada bile böylesine saldırgan bir tavrın daha büyük bir kavgada nasıl bir mücadeleye dönüşebileceğini tahmin edebilirsiniz.
3. Kendi istediği olmadığında kendini geri çekiyorsa (kendinden mahrum bırakıyorsa)
Kendi istediği olmadığında kendini geri çekip sizi kendinden mahrum bırakması partnerinizin bencil ve benmerkezci olduğuna bir işarettir. Kendini size bir ödül olarak görüyordur ve bir ayrılık durumu onun için özgüven kırıcı bir durum olacağı için saldırganlaşması muhtemel olacaktır.
4. Hiç özür dilemiyorsa
Özür dilemeyen biri kendini hep haklı gören biridir. Hep haklı olduğunu düşüren biri sizi haksız çıkarmak için elinden geleni ardına koymayacaktır. Bu, çocuklarını kullanmak olsa bile.
5. Hep siz gidip barışmak zorunda kalıyorsanız
İlişkiniz süresince kavgalarınızda haklı-haksız fark etmeksizin siz barış bayrağını sallamak zorunda kalıyorsanız partneriniz sizi kaybetmekten korkmadığını göstererek sizi tehdit ediyor olabilir. Bu tehditlerin şiddetinin ayrılıkta daha da artacağından şüpheniz olmasın.
6. Ayrılırsanız yokluğunuzun onun için sorun olmayacağı anlamına gelen sözler ve davranışlarda bulunuyorsa
Size henüz ayrılık söz konusu değilken, yokluğunuzun onun için sorun olmadığı anlamına gelen, “elimi sallasam ellisi, hemen birini bulurum” gibi sözler ve davranışlarda bulunuyorsa zaten önemsiz ve değersiz olduğunuzun sürekli hatırlatıldığı bir ilişkidesiniz.
7. Ayrılık söz konusu olduğunda canınızı acıtmak için elinden geleni yapıyorsa
Kavgalarınızda ve ayrılmaya karar verdiğinizde canınızı acıtmak için fırsat kollayan, her türlü yola başvuran biri intikamcı ve kinci biridir. Çocuklarınıza acı çektirmek de bunun bir parçası olabilir.
8. Sizi tehdit ediyorsa
İstediğini elde etmek için her şeyi yapan toksik ebeveyn sizi korkutup sindirmeye çalışıyordur. Çocuklarınız da bu tehdidin bir parçası olabilir.
9. Şiddet uyguluyorsa
Şiddete kolayca başvuran biri dürtüseldir ve dürtüsel biri her an yine duygularına yenilir. Çünkü duyguyla davranış arasına düşünce giremez. Duygu, hemen davranışa dönüşür.
10. Sizi aşağılıyor, istismar ediyor, küçük görüyor, duygusal olarak beslemiyorsa
Hep kendini üstte gören, sizi aşağılayan, istismar eden, küçük gören ve duygusal olarak beslemeyen bu kişi, duygusal cimridir; çocuklarına da sevgi konusunda cömert davranamaz.
11. 'Benim param' diyerek sizi ekonomik anlamda zorda bırakıyorsa
Toksik bir partner her türlü gücünü sizi kontrol etmek için kullanabilir. Bu maddi veya fiziksel gücü olabileceği gibi ebeveynlik hakları da olabilir.
12. Sorumsuzsa
Size karşı sorumsuz bir partner bir çocuğun da maddi veya manevi sorumluluğunu alabilecek biri değildir.
13. Sürekli öfkeli ise
Zaten huzursuzluğun kol gezdiği bir ortamda yaşıyorsunuz demektir. Ayrılık gibi durumlarda bu huzursuzluk daha da yukarıya tırmanacaktır.
14. Empati yapamıyorsa
Empati, sevgiden çok karakterin göstergesidir. Yukarıdaki bütün maddeleri empati yapamadığının göstergesi olarak alabiliriz. Yukarıdaki özelliklere sahip birisi, empati kuramaz.
(*) 2020’de pandemi etkisiyle gerileyen evlenme sayısı, 2021 ve 2022’de artış göstermişti. Ancak istatistiklere göre boşanan çiftlerin sayısı da 2022'de 180 bin 954 ile rekor kırmış durumda. TÜİK verilerine göre boşanmaların yüzde 32,7’si evliliğin ilk 5 yılı içinde gerçekleşmişken yüzde 21,6’sı ise evliliğin 6-10 yılı içinde gerçekleşmiş.
İLGİLİ HABERLERİMİZ
Annenin ya da babanın kendi çocuğunun ne olursa olsun yanında olmasını, ebeveynlik görevini her koşulda yerine getirmesini bekleriz ama narsistik kişilik bozukluğu olan bireyler öyle düşünmüyor, daha doğrusu bunu hissetmiyor. Eğer taraflardan biri narsistik kişilik bozukluğuna sahipse ve özellikle de güçlü olan taraftaysa, evliliklerde boşanma aşamasına gelen eşi zorlu bir yolculuk bekliyor.
Uzman Psikolog Ziya Ünlütürk, narsistik kişilerin sadece eşine kızgınlığı yüzünden dahi Ayrılık sonrası çocuklarına gerekli maddi ve manevi desteği vermeyebileceğini; eşi için “burnu sürtsün” diyerek anneliğini ve babalığını bir kenara atabileceğini belirtiyor.
Bu anlamda narsistik kişilik bozukluğu olan kişilerin evlilik bitince ebeveynliğin de bittiğini düşünebileceğini veya sırf eşinin canını acıtmak için çocuklarını araç olarak kullanabileceğini hesaba katmak gerektiğinin altını çiziyor.
Uzm. Psk. Ünlütürk, “Zira bu kişilik yapısındaki ebeveynlerin yapabileceklerini göz ardı etmek yapacağımız en büyük hatalardan biri” diyor. Peki bu insanları ilişkide nasıl tanırız? Boşanmada toksik ebeveynler ne tür davranışlar gösteriyor?
“Hani Ayrılıklar da Sevdaya Dahildi?” kitabının yazarı Uzman Psikolog Ziya Ünlütürk’ten Pudra.com okurları için boşanmada toksik ebeveyn davranışını gösteren özellikleri, onları nasıl tanıyabileceğimizi öğrenmek istedik.
Ünlütürk de Pudra.com için boşanmada toksik ebeveynliğin 14 özelliğini açıkladı.
TOKSİK EBEVEYNİ ANLAMANIN YOLLARI
1. Tartışma anlarında sizin en zayıf yanınıza saldırıyorsa
Tartışma anlarında sizin zayıf yanlarınıza saldıran bir partner, tartışmalarınızı bir savaş olarak görüyordur ve tamamen kazanma odaklı olduğu için kırılmanızı dert etmez. Daha büyük bir savaşla karşılaştığında bu kişi daha büyük silahlarını çıkaracaktır. Yani bir boşanma durumunda “en zayıf yanınız” olarak gördüğü çocuklarınızı aleyhinize kullanacaktır.
2. Tartışma anlarında sizin özellerinizi kendi lehine kullanıyorsa
Bu madde de partnerinizin “savaşta her şey mübah” tavrını gösteriyor. Basit bir tartışmada bile böylesine saldırgan bir tavrın daha büyük bir kavgada nasıl bir mücadeleye dönüşebileceğini tahmin edebilirsiniz.
3. Kendi istediği olmadığında kendini geri çekiyorsa (kendinden mahrum bırakıyorsa)
Kendi istediği olmadığında kendini geri çekip sizi kendinden mahrum bırakması partnerinizin bencil ve benmerkezci olduğuna bir işarettir. Kendini size bir ödül olarak görüyordur ve bir ayrılık durumu onun için özgüven kırıcı bir durum olacağı için saldırganlaşması muhtemel olacaktır.
4. Hiç özür dilemiyorsa
Özür dilemeyen biri kendini hep haklı gören biridir. Hep haklı olduğunu düşüren biri sizi haksız çıkarmak için elinden geleni ardına koymayacaktır. Bu, çocuklarını kullanmak olsa bile.
5. Hep siz gidip barışmak zorunda kalıyorsanız
İlişkiniz süresince kavgalarınızda haklı-haksız fark etmeksizin siz barış bayrağını sallamak zorunda kalıyorsanız partneriniz sizi kaybetmekten korkmadığını göstererek sizi tehdit ediyor olabilir. Bu tehditlerin şiddetinin ayrılıkta daha da artacağından şüpheniz olmasın.
6. Ayrılırsanız yokluğunuzun onun için sorun olmayacağı anlamına gelen sözler ve davranışlarda bulunuyorsa
Size henüz ayrılık söz konusu değilken, yokluğunuzun onun için sorun olmadığı anlamına gelen, “elimi sallasam ellisi, hemen birini bulurum” gibi sözler ve davranışlarda bulunuyorsa zaten önemsiz ve değersiz olduğunuzun sürekli hatırlatıldığı bir ilişkidesiniz.
7. Ayrılık söz konusu olduğunda canınızı acıtmak için elinden geleni yapıyorsa
Kavgalarınızda ve ayrılmaya karar verdiğinizde canınızı acıtmak için fırsat kollayan, her türlü yola başvuran biri intikamcı ve kinci biridir. Çocuklarınıza acı çektirmek de bunun bir parçası olabilir.
8. Sizi tehdit ediyorsa
İstediğini elde etmek için her şeyi yapan toksik ebeveyn sizi korkutup sindirmeye çalışıyordur. Çocuklarınız da bu tehdidin bir parçası olabilir.
9. Şiddet uyguluyorsa
Şiddete kolayca başvuran biri dürtüseldir ve dürtüsel biri her an yine duygularına yenilir. Çünkü duyguyla davranış arasına düşünce giremez. Duygu, hemen davranışa dönüşür.
10. Sizi aşağılıyor, istismar ediyor, küçük görüyor, duygusal olarak beslemiyorsa
Hep kendini üstte gören, sizi aşağılayan, istismar eden, küçük gören ve duygusal olarak beslemeyen bu kişi, duygusal cimridir; çocuklarına da sevgi konusunda cömert davranamaz.
11. 'Benim param' diyerek sizi ekonomik anlamda zorda bırakıyorsa
Toksik bir partner her türlü gücünü sizi kontrol etmek için kullanabilir. Bu maddi veya fiziksel gücü olabileceği gibi ebeveynlik hakları da olabilir.
12. Sorumsuzsa
Size karşı sorumsuz bir partner bir çocuğun da maddi veya manevi sorumluluğunu alabilecek biri değildir.
13. Sürekli öfkeli ise
Zaten huzursuzluğun kol gezdiği bir ortamda yaşıyorsunuz demektir. Ayrılık gibi durumlarda bu huzursuzluk daha da yukarıya tırmanacaktır.
14. Empati yapamıyorsa
Empati, sevgiden çok karakterin göstergesidir. Yukarıdaki bütün maddeleri empati yapamadığının göstergesi olarak alabiliriz. Yukarıdaki özelliklere sahip birisi, empati kuramaz.
(*) 2020’de pandemi etkisiyle gerileyen evlenme sayısı, 2021 ve 2022’de artış göstermişti. Ancak istatistiklere göre boşanan çiftlerin sayısı da 2022'de 180 bin 954 ile rekor kırmış durumda. TÜİK verilerine göre boşanmaların yüzde 32,7’si evliliğin ilk 5 yılı içinde gerçekleşmişken yüzde 21,6’sı ise evliliğin 6-10 yılı içinde gerçekleşmiş.
İLGİLİ HABERLERİMİZ