Kayıp 8. kıta Güney Pasifik okyanusunun 1km altında bulunuyor. Bilim insanları, Zelandiya olarak isimlendirdikleri bu kara kesiminin kıta olduğunu 2017'de onaylamışlardı lakin bu güne kadar kıtanın tam genişliğini haritalayamamışlardı.
Araştırmacılar, daha evvel eşi gibisi görülmemiş ayrıntılarıyla Zelandiya kıtasının şuan ve milyonlarca yıl evvel nasıl göründüğünü gösteren haritaları yayınladılar.
Geçtiğimiz pazartesi günü, Yeni Zelanda'daki GNS Science'dan araştırmacılar kıtanın formunu ve büyüklüğünü ayrıntılı bir biçimde haritalayabildiklerini duyurdular. Haritaları, insanların da görsel olarak inceleyip keşfedebilmeleri için etkileşimli bir internet sitesinde yayınladılar.
Projeyi yürüten Nick Mortimer, "Bu haritaları Yeni Zelanda'nın ve Güneybatı Pasifik'in jeolojisine ilişkin hakikat, tamamlanmış ve şimdiki görseller sağlayabilmek ismine yaptık." halinde bahsetti. Mortimer ve grubu, Zelandiya'nın tektonik profilinin yanı sıra etraftaki deniz tabanının topoğrafyasını da haritaladılar. Haritalar, Zelandiya'nın milyonlarca yıl evvel sular altına batmasından evvelki haline dair de yeni bilgiler açığa çıkardı.
Zelandiya'nın alanı Avustralya'nın yaklaşık yarısı kadar lakin kıtanın yalnızca %6'lık bir alanı su düzeyinin üzerinde. Bu kısım, Yeni Zelandiya'nın kuzey ve güney adalarının ve Yeni Kaledonya adasının temelini oluşturuyor. Zelandiya'nın geri kalanı sular altında ki bu da araştırılmasını şiddetli bir hale getiriyor. Mortimer ve takımının yaptığı deniz tabanı topoğrafyası haritası, kıtadaki dağların ne kadar yüksek olduğunu ve su yüzeyine ne kadar yakın olduğunu gösteriyor.
Harita birebir vakitte kıtanın kıyı şeridini, bölgesel limitlerini ve esas su altı özelliklerinin de isimlerini barındırıyor. Buna ek olarak, bu harita 2030'da tamamlanması planlanan, Dünya'nın bütün okyanus tabanını gösteren global harita teşebbüsünün de bir modülü.
Zelandiya kavramı 25 yıldır var. Jeofizikçi Bruce Luyendyk bu kavramı 1995'de icat etti. Luyendyk daha evvelce "Business Insider'a" aslında bu terimi yeni bir kıtanın tanımlaması hedefiyle seçmediğini söyledi. Aslına bu terim, Yeni Zelanda ve üstün kıta Gondvana'dan 85 milyon yıl evvel kopmuş, su altında kalan yerkabuğu modüllerini kastediyordu. Luyendyk "Bu terimi ortaya atma nedenim kolaylık sağlaması içindi.
Gondava'ya bakıldığında bu kesimler onun birebiri. Ben de düşündüm ki 'Bu modüller bütününü neden farklı şeyler olarak isimlendirelim ki?'" dedi. Gondvana, Dünya'nın antik harika kıtası Pangea iki kesime ayrıldığında oluştu. Kuzeydeki Laurasia Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika'yı, güneydeki Gondvana ise Afrika, Antartika, Güney Amerika ve Avusturalya'yı oluşturdu.
2017'ye kadar Zelandiya, Madagaskar adası üzere "mikro kıta" olarak sınıflandırılmıştı ama Mortimer'e nazaran Zelandiya kıta olma kaidelerinin tamamını yerine getiriyor. Açık bir halde besbelli olan sonları, 1 milyon kilometrekareden büyük kapladığı alanı, denizel kabuğu ve denizel kabuğundan daha kalın olan kıtasal kabuğu var. Mortimer 2017'de "Science News'e"; "Dünya'daki okyanusların suyunu boşaltabilseydik, Zelandiya açık bir halde göze çarpardı. Şayet okyanus tabanında olmasaydı, çok daha evvelden onun da bir kıta olduğunu fark ederdik." halinde açıkladı.
Yorumlar
Kalan Karakter: