Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in Rusya, Türkiye, Azerbaycan, İran, Gürcistan ve kabul etmesi durumunda Ermenistan’dan oluşacak "6'lı platform" davetine bölge ülkelerinden takviye geldi.
Erdoğan'ın, "Üzerinde çalıştığımız 6'lı platform herkes için kazan-kazan imkanı sağlayacak bir teşebbüstür. Ermenistan da bu sürece katılır ve olumlu adımlar atarsa Türkiye-Ermenistan münasebetlerinde de yeni bir sayfa açılabilir. Yeni imkanlar doğduğu takdirde elbet ki burada Ermenistan'ın karı da önemli manada artacaktır" kelamları bölgesel diplomasi trafiğini de artırdı.
Uzmanlar, AA muhabirine yaptıkları değerlendirmede, "6'lı platformun" bölgenin istikrar ve kalkınmasına büyük katkı sağlayacağını aktardı.
Ankara Toplumsal Bilimler Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Muhittin Ataman, coğrafya itibariyle merkezi bir pozisyonda olan Türkiye ve Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ zaferinden sonra Kafkasya bölgesindeki rollerini daha da artırdıklarını söyledi.
Ataman, Türkiye ile Azerbaycan'ın Gürcistan ve İran'ın da dahil olduğu birtakım düzenekler kurduğunu belirterek, "Türkiye ve Azerbaycan ortasında hem siyasal güvenlik hem de ekonomik manada iş birliği konusunda badire yok. Bu bölgede denize kıyısı olmayan Ermenistan'ın 6’lı platforma dahil olmaması durumunda kaybeden kendisi olacaktır" dedi.
Dünyaya dağılan güçlü Ermeni diasporasının 30 yıldır Ermenistan'a ziyan verdiğini vurgulayan Ataman, "Diaspora, Ermenistan devletini kendi gayeleri doğrultusunda ve içinde yaşadıkları ülkelerin siyasetini etkilemek için araçsallaştırıyor. Batı ülkelerindeki Diaspora, Ermenistan’ın mağduriyeti üzerinden yaşıyor" diye konuştu.
Ataman, 6'lı platformun aslında Ermenistan’a olağanlaşma imkanı sunduğunu söz ederek şöyle konuştu: "Ermenistan İsrail’e çok benziyor. Esasen Karabağ’ın işgali bir manada Filistin işgali üzereydi. Daha da değerlisi İsrail üzere sonları aşikâr olmayan bir devlettir Ermenistan. Hala bu bahiste ısrar ediyor. Hem Azerbaycan’dan hem de Türkiye’den toprak talep eden manzara veriyor. Bu türlü olunca fiili olarak bir savaş hali durumuna koyuyor kendisini ve bu bölgedeki olağanlaşmasına de katiyetle mahzur olacaktır."
"ERMENİSTAN'IN BATI'YA OLAN BAĞLILIĞI AZALIR"
Ataman, Ermenistan’ın 6’lı platformun bir kesimi olmasının iki temel şartından birincisinin işgal ettiği topraklardan çekilmesi, başkasının ise hudutların resmi olarak kabulü olduğunu aktardı.
Türkiye ve Azerbaycan'ın bölgede üstün pozisyonda olduğunu ve Ermenistan'ın bu iki ön kaidesi kabul etmesi durumunda hem batısındaki hem de doğusundaki iki değerli komşusuyla bağlantılarını normalleşeceğine dikkati çeken Ataman, şöyle devam etti: "Eğer Ermenistan 6'lı platforma katılırsa aslında varlıklı olan Azerbaycan Türkiye alakaları üzerinden hisse alacak bir devlete dönüşecektir. Muhakkak ekonomik istikrarı da sağlanır, ekonomik refahı da kelam konusu olur. Hasebiyle bütün bölgesel imkanlardan istifade edecek noktaya gelecektir. Türkiye ve öbür bölge ülkeleriyle olağanlaşmanın Ermenistan’ın Batı’ya olan bağımlılığını azaltacağını, bunun Rusya’nın da tercih edeceği bir sonuç olacağını düşünüyorum."
Ataman, kısa yahut uzun vadede Ermenistan’ın 6’lı platforma girmekten öbür yolu olmadığını aksi takdirde Erivan'ı istismar eden Batılı devletlerin bir çıban başı olarak hem Azerbaycan’a hem Rusya’ya hem Türkiye’ye karşı kullanmak isteyeceklerini savundu.
"ERMENİ DİASPORASI TÜRKİYE UNSUR YAPILAN TÜM MUTABAKATLARA KARŞI ÇIKIYOR"
Ege Üniversitesi Milletlerarası Bağlantılar Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aydın İbrahimov ise Karabağ zaferi sonrasında Kafkasya'da yeni bir sayfa açıldığını ve bölge tarihinin yeni bir istikamete gerçek şekillendiğini söyledi.
İbrahimov, Ermenistan'ın 6'lı platforma katılmaktan diğer seçeneğinin kalmadığını vurgulayarak, "Bu platform bölge ülkeleri için 'kazan-kazan' imkanı sağlayacaktır ve kıymetli bir teşebbüstür. Ermenistan da bu sürece katılmak için değerli bir adım atmak zorunda. Şayet bu adımı atarsa hem Azerbaycan hem de Türkiye ile münasebetlerinde yeni sayfalar açma talihini yakalayabilir" dedi.
Rusya Dışişleri Bakanlığının "yakında Ermenistan ve Azerbaycan'ın da dahil olduğu bir 3'lü görüşme yapılacağına" dair açıklamasını hatırlatan İbrahimov, şöyle devam etti: "Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan'ın yapacağı bu görüşme Nahçıvan-Bakü ortasında ve Ermenistan-Rusya ortasında demir yolları açılmasıyla ilgili olacak. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan bu görüşmeye sıcak bakıyor. Fakat Ermeni muhalifleri bu görüşmeye karşı çıkıyor. Muhalifler ve Ermeni diasporası Türkiye ile yapılan tüm mutabakatlara karşı çıkıyor. Batılı devletler Ermenistan'ı hem Azerbaycan’a hem Rusya’ya hem de Türkiye’ye karşı kullanmak isteyeceklerdir."
İbrahimov, Ermenistan'ın sonlar konusunda geri atmaması, saldırgan siyasetlerinde vazgeçmemesi ve Azerbaycan'ın toprak bütünlüğünü tanımaması durumunda bu platforma katılmasının güç göründüğünü tabir ederek, "Türkiye ve Azerbaycan'ın, saldırgan siyasetinden vazgeçmediği sürece Ermenistan'ı kabul etmeyeceği kesin" değerlendirmesinde bulundu.
"İPEKYOLO, KAFKASYA'DAKİ KORİDORUN DEĞERİNİ ARTTIRDI"
Türk İslam Araştırmaları Merkezi Lideri ve Hazar Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Telman Nusretoğlu da Türkiye- Azerbaycan birliğinin Güney Kafkasya'da yeni bir jeopolitik güç istikrarı oluşturduğunu belirtti.
Nusretoğlu, çatışmacı yaklaşımları, Türkiye ve Azerbaycan'a karşı düşmanca halleriyle bölgede tesis edilecek iş birliği ikliminin önündeki en büyük pürüzün Ermenistan olduğunu söyledi.
Ermenistan'ın Karabağ'da tarihi bir hezimet alınca, komşularıyla bağlantılarını normalleştirmekten öteki yolunun kalmadığını anladığını aktaran Nusretoğlu, "Yeni cazibe merkezi olarak Asya'nın ön plana çıkması, tarihi İpekyolu'nun tekrar canlanmasıyla birlikte Güney Kafkasya'daki nakliyat yolları ve koridorlarının da kıymetini arttırdı" dedi.
Nusretoğlu, hem güç sınırları açısından hem de demir ve kara yolu olarak Doğu- Batı sınırında Bakü-Tiflis- Ankara iş birliğinin devam ettiğine dikkat çekerek şu değerlendirmelerde bulundu: "Azerbaycan - Türkmenistan - Afganistan- Pakistan çizgisinde da iş birliği derinleşerek devam ediyor. Karabağ zaferi sonrası yeni jeopolitik durum oluşunca Cumhurbaşkanı Erdoğan bütün ülkelerin çıkarına olacak, bütün bölgenin refah ve kalkınmasına vesile olacak 6'lı formatı önerdi. Şayet Ermenistan, Türkiye ve Azerbaycan'a yönelik husumetinden, toprak argümanlarından vazgeçerse bu formatın içinde yer alarak ekonomik problemlerini halledebilir."
Nusretoğlu, Ermenistan'ın bağımsız siyasetler üretme kabiliyetinin zayıf olduğunu, emperyal merkezlerin maşası olduğunu unutmamak gerektiğini vurgulayarak, ülkede hala yaşanan hezimetten ders almayan, rövanşist hisler içinde olan odaklar olduğunu aktardı.
Yorumlar
Kalan Karakter: