Hong Kong’da Çin idaresi yanlısı ulusal güvenlik maddelerinin uygulanmasıyla birlikte finans sisteminin devleri de Doğu-Batı krizinin ortasında kaldı. 2020 kârlarının çok büyük bir kısmını Çin ve Hong Kong piyasasından elde eden HSCB İngiltere-Çin ortasındaki gerginlik nedeniyle çok sıkıntı bir süreçten geçiyor. Bloomberg Müellifi Elisa Martinuzzi’ye göre banka gelecekte bölünme sürecine girebilir. İşte Martinuzzi’nin o yazısı:
3 trilyon dolarlık varlığıyla Londra ve Hong Kong’da halka açık süreç gören dev banka HSBC gerçek manada global kredi sağlayıcısı olan bir avuç işletmeden birisi. Lakin Doğu ile Batı ortasındaki ticareti hayati bir kıymet taşıyan bankanın memleketler arası bir firma olarak geleceği giderek daha fazla iktisadın özgür ticaret maddelerinden çok siyaset tarafından dikte edilmeyi sürdürüyor.
Bankanın önünde sonunda bölgesel üniteler halinde dağılması yatırımcıları şaşırtmamalı.
Çin'in Hong Kong'a yönelik baskısı ve İngiltere ve ABD tarafından bankanın Pekin'in bir aracı haline geldiği tarafındaki tenkitleri ortasında kalan HSBC İcra Heyeti Lideri Noel Quinn, Salı günü İngiliz milletvekilleri tarafından az görülen bir sorguya maruz kaldı. Bankanın etik, siyasi duruşu ve Çin'in Hong Kong'daki muhalifleri ele alışı hakkındaki kendi görüşünü açıklaması tarafında için baskı yapılan Quinn, siyasi açıklamalardan uzak durmaya çalıştı. Ancak ne yazık ki milletvekilleri bu numarayı yutmadı. Milletvekilleri Quinn’i ve bankasını ikili standart uygulamakla ve Çin idaresinin taleplerini kabul ederek ve çeşitli ödünler vererek yatıştırmakla suçluyorlar. Haklı yanları da var.
Doğrusunu söylemek gerekirse Quinn’in İngiltere’deki parlamento komitesi tarafından çağırılmasının nedeni olan Hong Kong’da sürgündeki eski bir yasama meclisi üyesinin hesaplarını askıya almak konusunda HSBC’nin yasal taleplere uymaktan öbür seçeneği olmayabilir.
Hong Kong yetkililerinin isteklerini yerine getirmemek binlerce hissedara ve mudiye konut sahipliği yapan bankanın lisansına mâl olabilir. HSBC’nin tıpkı İngiliz maddelerine uymak zaruriliği olduğu üzere eski kolonide de birebirini yapmaktan diğer devası yok.
Quinn milletvekillerine yaptığı açıklamada, “Bu çeşit hususlarda ahlaki ve siyasi kararlarda bulunmak benim pozisyonum değil. Hangi maddelere uyulması gerektiği konusunda seçim yapamam” ifadelerine yer verdi.
HSBC'nin son yıllarda kara para aklama konusundaki önemli aksaklıkları göz önüne alındığında, maddelere uyma taahhüdüyle dalga geçmesi hayli kolay. Fakat bankanın içinde bulunduğu durum üst seviye yöneticileri için hiç de eğlenceli değil. Çin'i Batı'dan ayıran hırçın siyasi sularda gezinmek üzere neredeyse imkansız bir misyonla karşı karşıyalar.
HSBC, Çin’in güvenlik maddelerini destekleyeceği sinyalini vermesinin ardından “itaatkar kurumsal şirket” eleştirilerine maruz kalsa da 2020’nin birinci dokuz ayında bankanın kârının %90’ından fazlasının Hong Kong ve Çin’de elde ettiği hesaba katıldığında bu çok daha az hayret verici görünüyor. Hong Kong’daki durumun bankanın piyasadan çıkmayı değerlendireceği kadar fecî bir noktada olup olmadığı sorulduğunda Quinn bu soruyu şartsız bir formda cevaplayarak “Hayır” dedi. Quinn şu andaki işlerinin zorda olabileceğini lakin HSBC’nin kurulduğu kente %100 bağlı olduğunu kelamlarına ekledi.
Quinn, HSBC'nin Hong Kong'daki her türlü işletme ve politik ortamı kabul edeceğini tesirli bir formda göstererek bankanın tavrını açıkça ortaya koydu. HSBC'nin sorunu, bilhassa İngilizlerin Pekin idaresine karşı daha sert bir çizgide bulunduğu bir ortamda Londra merkezli bir Banka olarak problemlerini nasıl çözeceği üzerinde. Bankanın gerekli gördüğü politik ataklarının uzun vadede nasıl sürdürülebilir olabileceğini öngörmek çok sıkıntı.
Doğu ve Batı'da derin kökleri olan saygıdeğer bir şirketin his durumu anlaşılabilir. Savunması daha güç olan bahis ise HSBC’nin etik konusunda uyguladığı ikili standartlar. Şirketlerinin yalnızca kâr manasında değil birebir vakitte toplumdaki yerini düşünmeye başlayan yatırımcılara garanti sağlanmayacaktır. Bankanın iklim değişikliği ve çeşitlilik gibi global hususlarda kampanya durumunda yer almaktan neden son derece memnun olduğu sorulduğunda Quinn, Çin'in baskısı olmadan tarafsız bir tavır göstereceğine yemin eden Quinn, daha yeşil bir etraf ve daha kapsayıcı bir işgücü için yaptıkları atakların yalnızca ticari vaatler olduğunu, "etik üzerine bir açıklama" içermediğini belirtti.
Milletvekilleri bankayı ortam uygun olduğu için Batı’da faziletli bir İngiliz sinyali veren ahlaki tavırları nedeniyle suçladı. Hokkabazlık şovlarının yakın vakitte kolaylaşacağını öngörmekse çok güç. Hükümetin şirketleri ve hane halkını kurtarmasıyla pandemi sonrasında siyasetçilerin bankalardan daha da fazla talepte bulunması için cesaretleneceği ortamda politik baskılar çok daha ağır gale gelecektir.
Milletvekillerinin son sorusunda Çin’e karşı radikal bir çizgide olan Tom Tugendgat, Quinn’e HSBC’nin Çin operasyonunu kıymetlerdeki çatışma nedeniyle dünyanın geri kalanından ayırmayı planlayıp planlamadığını sordu. “Hayır” karşılığını veren Quinn, “Uluslararası bir banka olarak uygun bir iş çıkardığımızı düşünüyorum” dedi. Hong Kong’taki durum göz önüne alındığında öbürleri de bu iddiayı sorgulayabilir.
Yorumlar
Kalan Karakter: