İSTANBUL (İGFA)- Ülkemizde üreme çağındaki her 10 bayandan 1’i, bir diğer deyişle 2 milyon bayan endometriozis hastalığıyla çaba ediyor. Pek çok hastalıkla ortak belirtilere sahip olması, kimi hastalarda sinsi ilerlemesi ve yıllık rutin denetimlerin ihmal edilmesi nedeniyle teşhis konulması 7 yılı bulabiliyor.
Geç teşhis edilmesi hastaların yıllarca ömür kalitelerini bozacak şiddette seyredebilen ağrılarla yaşamak zorunda kalmalarına, dahası infertilite meselesine neden olabiliyor. Pek çok organda tutulum yapabilen ve karın zarından 5 mm’den daha fazla derine ilerlemiş olan ‘derin endometriozis’ tablosunda ise tedavide geç kalındığında organlarda önemli kalıcı hasar oluşabiliyor. Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Taner Usta, derin endometriozis tedavisinden başarılı sonuç alınmasında erken teşhisin kilit role sahip olduğuna dikkat çekerek, “Erken teşhis organlarda işlev kaybı ve daha ağır ameliyatlardan hastayı kurtarabiliyor. Tedavi ile ağrılardan kurtulmak ve olağan bir hayat sürmek mümkün oluyor. Hastanın ağrılarının ve işlev kaybının düzelmesi sayesinde iş, özel ve toplumsal hayatı olumlu istikamette etkileniyor” dedi.
ORGANLARDA KALICI HASAR OLUŞTURABİLİR
Endometriozis bedende bulunduğu bölgelere nazaran; peritoneal endometriozis, endometrioma, karın duvarı endometriozisi ve derin endometriozis olarak sınıflandırılabiliyor. Karın zarından 5 mm’den daha fazla derine ilerlemiş olan endemotriozis, ‘derin endometriozis’ olarak tanımlanıyor. Derin endometriozis kalın bağırsak (özellikle kalın bağırsağın son kısmı olan rektum), appendiks, idrar kesesi ve üreter (böbrekten idrarı mesaneye ileten tüpler), siyatik sinir, diyafram ve akciğer üzere organlarda görülüyor. Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Taner Usta, endometriozis hastalarının yüzde 10-20’sinde oluşan derin endometriozisin şiddetli ağrının yanı sıra başta bağırsaklar, yumurtalıklar ve böbrekler olmak üzere tutulum yaptığı organlarda değerli hasarlar oluşturabildiği ihtarında bulunarak, “Tutulan organa nazaran sıkıntılar değişiyor. Örneğin bağırsak tutulumunda karın gebe üzere şişerken, dışkılama sırasında şiddetli ağrı gelişebiliyor. Siyatik sonları tutmuş ise yürümede zahmet ve düşük ayak meseleleri oluşabiliyor. Mesane endometriozisinde kasık ağrısı ve kanlı idrar problemleri yaşanırken, diyafram endometriozisinde ise şiddetli sağ omuz ağrısı görülüyor. Tedavide geç kalındığında bu tıp değerli sıkıntılar kalıcı hale dönüşerek hastanın ömür kalitesini önemli boyutlarda düşürebiliyor” tabirlerini kullandı.
BU ÜÇ SİNYAL ÇOK DEĞERLİ
Derin endometriozisin en yaygın belirtisi, yani birincil semptomu, bilhassa adet devirlerinde yaşanan yoğun pelvik ağrısı (kalça-bel) oluyor. Fakat adet devrinde gelişen ağrılar hastalar tarafından olağan bir durum olarak görüldüğü için ekseriyetle ihmal ediliyor ve tabibe başvurulmakta gecikiliyor. Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Taner Usta, erken teşhis için derin endometriozis belirtilerinin ihmal edilmemesi gerektiğini belirterek, “Özellikle sancılı adet görme, adet sırasında sancılı dışkılama ve ağrılı cinsel alaka sıkıntıları derin endometriozisin üç kıymetli belirtisini oluşturuyor. Bu meseleler ihmal edilmeden kesinlikle endometriozis tedavi merkezine başvurulmalıdır” dedi.
AMELİYAT KRİTİK EHEMMİYET TAŞIYOR
Endometriozisin tedavi protokolü; hastalığın düzeyine, yol açtığı meselelere ve hastanın çocuk sahibi olmak isteyip istemediğine nazaran belirleniyor. Hastalık ilaç tedavisi, cerrahi prosedür yahut her iki prosedürün birlikte uygulanmasıyla tedavi ediliyor. Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Taner Usta, lakin derin endometrioziste ilaç tedavisi uygulansa dahi organlardaki tıkanıklıkların ve yapışıklıkların ortadan kaldırılması için cerrahi prosedüre başvurmak gerektiğini vurgulayarak, şöyle devam ediyor: ”Ekipte endometriozis cerrahının yanı sıra, kolorektal cerrah, ürolog ve kimi ender durumlarda göğüs cerrahı ile sinir cerrahının bulunması son derece değer taşıyor. Tutulan organa nazaran, o organla ilgilenen branş ile endometriozis cerrahı tedaviyi ortak olarak yönetiyor. Geride hastalıklı doku bırakılmadan, hangi doku hangi organ olursa olsun, lezyonlar büsbütün çıkartılıyor. Teşhisin erken konulmasının yanı sıra tedavinin muvaffakiyetle yürütülmesi için endometriozis konusunda tecrübeli bir ekip tarafından endometriozis tedavi merkezinde yönetilmesi son derece kıymet taşıyor.”
KAPALI YOL BAŞARIYI ARTIRIYOR
Derin endometriozis tedavisinde, sağladığı kıymetli avantajlar nedeniyle, ekseriyetle, kapalı yollar olan laparoskopik yahut robotik cerrahi tercih ediliyor. Kapalı cerrahinin en kıymetli yararı, ameliyat sırasında aynı giriş yerinden genel cerrah, ürolog ile bayan hastalıkları ve doğum uzmanının birlikte çalışabilmelerine imkan tanıması. Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Taner Usta, kapalı metot sayesinde bağırsak, rahim, yumurtalık, böbrek yahut idrar torbasıyla ilgili sıkıntılara aynı kesi yerinden müdahale edilebildiğine işaret ederek, “Ayrıca kapalı cerrahide beden anatomisinin daha net görülmesi sayesinde ameliyattan daha başarılı sonuçlar alınırken, daha az ağrı ve daha az kanama sayesinde hastalar günlük ömürlerine daha süratli dönebiliyorlar” dedi.
Yorumlar
Kalan Karakter: